Thấy không khỏe trong người, người dân tự ý đi mua thuốc về điều trị bệnh. Người bán thuốc cũng vô tư bán mà không cần đơn. Theo "nguyện vọng" của người bệnh, cán bộ y tế sẵn sàng đến nhà truyền dịch bất kể có cần thiết hay không. Đây là một trong những vấn đề cử tri quan tâm, được đại biểu chất vấn tại Kỳ họp thứ 2 HĐND thành phố khóa 15 vừa qua.

Tùy tiện mua, bán thuốc

Có thực tế là việc mua thuốc trị bệnh hiện nay quá dễ dàng, người dân có thể mua thuốc ở bất cứ quầy thuốc nào mà không cần đơn thuốc. Bà Trần Thị Tâm, xã Vinh Quang (huyện Vĩnh Bảo) người đau mỏi, lại hơi nóng, kèm theo hắt hơi, sổ mũi. Nghĩ là bị cảm cúm, bà đạp xe lên thị trấn huyện mua thuốc chữa bệnh. Nghe bà kể các triệu chứng, người bán thuốc bán cho bà 6 gói nhỏ giá 140 nghìn đồng, dặn mỗi ngày uống 2 gói vào buổi trưa, tối sau khi ăn. Mỗi gói có 5 loại thuốc được bóc khỏi vỉ nên bà Tâm không biết gồm những loại thuốc gì, nhà thuốc cũng không niêm yết giá nên không biết giá từng loại. Chỉ thấy người bán thuốc dặn, trong gói đã có thuốc kháng sinh, nếu uống hết 3 ngày không khỏi thì mua tiếp.

Bà Tâm chỉ là một trong rất nhiều trường hợp người dân hiện nay tự ý mua thuốc khi thấy mình có bệnh. Phần lớn người dân bị bệnh thông thường như về cảm sốt, tiêu hóa... không đi khám bác sĩ tại bệnh viện hay phòng khám. Lý do là bệnh viện công chỉ làm việc trong giờ hành chính, mất thời gian đi lại, chờ đợi, còn khám ở các phòng khám tư thường tiền công khám và thuốc khá cao, do đó ra quầy thuốc kể bệnh và mua thuốc là "tiện nhất".

Việc mua thuốc trị bệnh hiện nay quá dễ dàng, người dân có thể mua thuốc ở bất cứ quầy thuốc nào mà không cần đơn thuốc.

Người mua thuốc đã vậy, người bán thuốc cũng tùy tiện không kém. Dù không phải bác sĩ nhưng chỉ cần nghe người mua mô tả về triệu chứng bệnh, bán thuốc ngay. Điều lo lắng là do không niêm yết giá bán nên người mua thuốc không biết giá cả từng loại, không có sự so sánh, không biết thuốc bệnh, thuốc bổ giá thế nào, dẫn đến người bán nói bao nhiêu trả đủ từng đó.  Tại kỳ họp thứ 2 HĐND thành phố đại biểu Lê Trí Vũ, Bí thư quận ủy Kiến An cho rằng: "Việc này rất nguy hiểm bởi kháng sinh là loại thuốc bán theo đơn. Lạm dụng thuốc sẽ dẫn đến tình trạng kháng thuốc, bán thuốc bệnh kèm theo thuốc bổ cũng gây lãng phí tiền không cần thiết". Giám đốc Sở Y tế Phạm Thu Xanh thừa nhận, hiện có tình trạng nhiều quầy thuốc, nhà thuốc  nhỏ lẻ ở các phường, xã không có đơn của bác sĩ vẫn bán thuốc cho người dân, trong đó có thuốc kháng sinh và cả thuốc bổ. Điều này trái quy định của ngành Y tế. Con số đáng giật mình khi Bộ Y tế đưa ra là 90% số người dân tự ý mua thuốc điều trị, trong đó có kháng sinh, rất dễ gây tình trạng "nhờn thuốc", kháng thuốc.

Tuyên truyền thay đổi thói quen

Theo thống kê của Sở Y tế, thành phố hiện có 46 công ty bán buôn thuốc, 36 đại lý bán thuốc, 202 nhà thuốc và hơn 700 quầy thuốc ở khắp các địa phương. Việc phát triển các quầy thuốc, nhà thuốc thời gian gần đây khá rầm rộ. Có những xã có đến hàng chục quầy bán lẻ thuốc như ở xã Hồng Thái (huyện An Dương). Các nơi vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn cũng có sự hiện diện của các quầy thuốc. Điều này góp phần thuận tiện cho người dân khi mua thuốc điều trị với điều kiện các quầy thuốc thực hiện đúng yêu cầu của ngành Y tế như niêm yết giá bán thuốc, bán thuốc theo đơn, người bán thuốc phải có chuyên môn, đủ các bằng cấp theo quy định. Tuy nhiên qua kiểm tra thực tế năm 2015 và 6 tháng đầu năm 2016 của Sở Y tế cho thấy, tình trạng không niêm yết giá bán thuốc, bán thuốc không có đơn còn khá phổ biến. Chế tài xử phạt vi phạm này hiện nay mới ở mức 200-500 nghìn đồng nên chưa đủ sức răn đe.

Giám đốc Sở Y tế Phạm Thu Xanh cho biết, để giải quyết tình trạng thị trường thuốc bán lẻ còn nhiều bất cập, tới đây ngành Y tế tổ chức đánh giá lại thực trạng, có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn, bao gồm yêu cầu các nhà thuốc, quầy thuốc thực hiện nghiêm các quy định về bán thuốc, đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý những nhà thuốc, quầy thuốc vi phạm. Song điều quan trọng không kém là cần tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân, để người dân xác định việc "có bệnh phải đi khám bác sĩ", không tự ý, chủ quan mua thuốc mà không có đơn. Người dân để bảo đảm quyền lợi, hãy mua thuốc tại các nhà thuốc, quầy thuốc đạt tiêu chuẩn được công nhận, không mua thuốc tại những quầy, nhà thuốc không niêm yết giá bán.

“Theo Báo Hải Phòng”